Ons huis staat in een van de ‘donkerste’ streken van Nederland, lazen we tot onze schrik in een gemeentelijk stuk. Wonen wij echt in een unheimische, schimmige, dubieuze, droevige, obscure, gure dan wel sinistere regio, vroegen wij ons verwonderd af. We hadden er nooit iets van gemerkt. Doorlezend in het Beleidsplan Openbare Verlichting 2010-2019 verdwenen echter onze sombere vermoedens. De gemeente De Marne beschouwt de (nachtelijke) duisternis op haar grondgebied juist als een ‘kwaliteit.’ De duisternis wordt bevorderd. Er is sprake van ‘donkertebeleid.’ Het uitgangspunt is: ‘geen openbare verlichting tenzij.’ Dit heeft ‘onherroepelijk tot gevolg,’ waarschuwt de gemeente, ‘dat verzoeken van burgers om (meer) verlichting worden afgewezen als de noodzaak daartoe niet vaststaat.’ Onder noodzaak worden verstaan: verkeersveiligheid, sociale veiligheid, sfeer, gezelligheid en dorpsidentiteit. De Marne telt circa 2500 lantaarnpalen. Meer komen er niet bij. De meeste lichtmasten zijn éénpitters. Hun armaturen bevatten slechts één lamp. Zo ook de straatverlichting in Molenrij, een doorsnee gemeenschap met nachtbrakers, ochtendsterren, avondmensen, dagdromers, laatbloeiers, vroegboekers, oldtimers en earlybirds. Aan onze haven staan - niet te verwarren met het leefgedrag van de bewoners - twee soorten lantaarnpalen: nachtbranders en avondbranders. Een nachtbrander is een mast die brandt tussen 10 minuten na zonsondergang en 10 minuten voor zonsopkomst. Avondbranders worden tussen elf uur ’s avonds (voorheen middernacht) en zes uur ’s morgens uitgeschakeld. In het overgrote deel van De Marne staan de straatlantaarns ‘consequent’ om en om geschakeld, aldus de gemeente. Nachtbrander, avondbrander, nachtbrander, avondbrander etcetera. Dit ‘verlichtingsregime’ zien we ook aan de haven. Reden tot klagen over het stroom sparende systeem hebben wij niet zolang enkele lichtpuntjes in donkere tijden resteren. Zelfs als de straatverlichting geheel zou uitvallen, is er nog geen man overboord. Geen nacht zo donker of er volgt weer een morgen, nietwaar? Zulke gedachten moet je nooit verdonkeremanen.
Jelle Leenes is schrijver, journalist en publicist.
