Noem het naïef maar ook wij hoopten jaren geleden stilletjes een schat te vinden in en rond ons toen zojuist betrokken huis in Molenrij. De woning is immers al negentig jaar oud en de haven aan het einde van de Molenriegster Maar voor de deur was eeuwen lang het domein van vrachtvaarders. Zo bezien was de hoop op een unieke vondst toch zo gek nog niet. Allicht dat vorige generaties bewoners en schippers per ongeluk iets van waarde hadden achtergelaten. Zakken met oude munten noch kostbare sieraden hebben we echter gevonden. Laat staan prehistorische pijlpunten of botresten van mammoeten en sabeltandtijgers. Al wat we tijdens de grondige verbouwing van het huis en de diepgravende herinrichting van de tuin aantroffen waren de contouren van enkele bedsteden en niet eens zo oude scherven. Leuk maar daarvoor laten historici noch archeologen zich midden in de nacht wakker maken. En de gemeente De Marne helemaal niet. Want, laten we eerlijk zijn over dit minpuntje, de gemeentelijke zorg voor oude monumenten en bodemschatten houdt wegens gebrek aan tijd en geld niet over. Dat meldt althans archeologe Isabel van der Velde in haar afstudeerscriptie 'Archeologie in de Marne, omgang met ons erfgoed.' Veertig procent van het gemeentelijke grondgebied heeft volgens andere onderzoekers een ‘hoge archeologische verwachtingswaarde’ maar, aldus Van der Velde, het archeologische erfgoed in De Marne is tot nu toe een ‘ondergeschoven kindje.’ Beschermde archeologische terreinen zijn nergens te vinden en aan particuliere zijde ontbreekt het aan ‘trekkers.’ ‘Doodzonde,’ oordeelt Van der Velde. Zij stelt onder meer de oprichting voor van een digitaal loket waar schatgravende, piepstokkende (metaaldetecterende), grondborende of gewoon ploegende bewoners archeologische tips en gegevens kunnen delen. Goed idee. Onze bijdrage aan dit forum zal zijn dat ons onroerend goed aan de Haven in Molenrij waarschijnlijk geen monumentale of archeologische hotspot is maar dat de woonlocatie wel van onschatbare waarde is.
Jelle Leenes is schrijver, journalist en publicist.