29 april 2012

Zienderogen

Pioneer 10 was het eerste ruimtevaartuig dat - ruim elf jaar na de lancering op 2 maart 1972 - ons zonnestelsel verliet. De onbemande sonde reist nu richting Aldebaran, de heldere centrale ster in het sterrenbeeld Stier. De Pioneer 10 zou er over ruim 2 miljoen jaar moeten aankomen. Zeker weten doen we dit echter niet. Het radiocontact met de sonde ging in 2003 immers voorgoed verloren. Van oogcontact is helemaal geen sprake meer. Met Aldebaran daarentegen heeft de mensheid wel oogcontact. Duizenden jaren geleden al zagen de Perzen in deze rode reus het oog van een woeste stier. Stierenogen (bullseyes) spreken internationaal tot de verbeelding. Voorbeelden te over. De rode ring op de huid na een tekenbeet wordt een bullseye genoemd. Idem: bepaalde roodbruine edelstenen. Matasapi (stierenoog) is de bijnaam van een Indonesisch spiegelei. En darters werpen hun pijltjes in de bullseye, het rode puntje in het midden van het dartbord. Ook wij zijn omgeven door bullseyes. Negen stierenogen liefst. Panoramisch, waterdicht en zo goed als onverwoestbaar hangen ze al jaren aan de buitengevels van onze opstallen: twee modern vormgegeven stierenogen boven de entrees van de woning en de studio, en zeven klassieke modellen aan de achtergevel van de woning, de tuinpuien van de studio en de voorkant van de schuur. Herkenbaar zijn ze aan hun ovale vorm en aan hun bolle matglas achter subtiele traliewerkjes. Hedendaagse varianten zijn het op hun oorspronkelijke industriële soortgenoten in fabrieken, magazijnen, veestallen, schepen, mijnen en grotten. Het mag intussen duidelijk zijn dat onze verzameling ‘bologen’ de buitenverlichting rondom onze panden vormt. Soms laten we onze bullseyes na het invallen van de duisternis allen tegelijk branden. Vooral de achtertuin ziet er dan feestelijk uit. Vaker echter laten we de buitenlampen bewust uit, zeker bij een onbewolkte hemel. In dit deel van het land is de sterrenhemel in al haar glorie namelijk nog zo goed zichtbaar dat zelfs de minste lichtbron op de grond het panorama wreed zou verstoren. Dat willen we niet. Voor een feestelijk zicht op Aldebaran kunnen we onze bullseyes kortom missen als tekenbeten. De dolende pioneer 10 denken we er zienderogen wel bij.

Jelle Leenes is schrijver, journalist en publicist.

Klik hier als je wilt reageren.